Fundacje korporacyjne

Fundacje korporacyjne uznawane są za nowoczesne narzędzie filantropii biznesu. Dzięki nim firmy zaangażowane społecznie mogą efektywniej wpływać na rozwiązywanie ważnych problemów społecznych.

Fundacje korporacyjne pojawiły się w Polsce w XXI w. Do ich rozwoju przyczynił się wzrost zaangażowania przedsiębiorstw w realizację idei społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (ang. CSR – Corportate Social Responsibility) oraz uznanie filantropii za ważną jej formę. W 2021 w Polsce było zarejestrowanych ponad 200 fundacji, które można określić mianem korporacyjnych.

Coraz więcej polskich firm zakłada własne fundacje. Według Anny Czubały, która w „Przeglądzie Organizacji” pisze o fundacjach korporacyjnych: Fundacje korporacyjne są powoływane i finansowane przez przedsiębiorstwa, które na pewnym poziomie rozwoju działalności filantropijnej dostrzegają potrzebę oddzielenia związanych z nią obciążeń administracyjno-księgowych od działalności biznesowej oraz uznają konieczność profesjonalizacji swojej aktywności społecznej. W działalności fundacji firmy widzą możliwość połączenia celów i obszarów społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa z jego celami biznesowymi.

Innym ważnym powodem zakładania fundacji korporacyjnych jest także możliwość wykorzystania ich działalności dla budowania zaufania, pozytywnej opinii o firmie i jej reputacji.

Fundacje korporacyjne w różnym stopniu powiązane są ze swoim fundatorem. Z wywiadów zawartych w Raporcie zrealizowanym przez Forum Darczyńców wynika, że w fundacjach, gdzie związki z fundatorem są silne, proces uzgadniania celów fundacji z przedstawicielami firmy założycielskiej zazwyczaj odbywa się w cyklu rocznym – raz na 12 miesięcy zarząd fundacji przedstawia sprawozdanie z jej działalności oraz plany na kolejny rok. Fundator ma możliwość przedyskutowania z przedstawicielami fundacji zaprezentowanego planu i zasugerowania zmian nim podejmie decyzję o wysokości przekazywanej dotacji.

Większość fundacji korporacyjnych ocenia swój związek z fundatorem jako ścisły. Korzyści, jakie odnoszą fundacje korporacyjne ze związku ze swoimi fundatorami, są bezsprzeczne — jest to wsparcie finansowe i rzeczowe działalności fundacji. Ponadto w wywiadach kilka fundacji zaznaczyło, że ich relacja z fundatorem jest partnerska czy nawet przyjacielska.

Zatrudnienie w fundacjach korporacyjnych 

Zespoły fundacji korporacyjnych są tworzone w różnych proporcjach i konfiguracjach przez osoby należące do następujących grup:

– pracownicy opłacani przez fundację (etat lub inne formy umowy, np. samozatrudnienie, regularne zlecenia itp.),
– osoby zatrudnione w firmie założycielskiej, działające na rzecz fundacji w ramach swoich godzin pracy,
– osoby zatrudnione w firmie założycielskiej, działające na rzecz fundacji po godzinach pracy, wolontarystycznie,
– wolontariusze niezatrudnieni w firmie założycielskiej, pracujący nieodpłatnie na rzecz fundacji.

Dwie pierwsze grupy zasilają zespół płatnych pracowników fundacji (niezależnie od tego, jaka instytucja płaci bezpośrednio za ich zatrudnienie). Dwie pozostałe kategorie osób to wolontariusze, działający bezpośrednio na rzecz fundacji.

Czym zajmują się fundacje korporacyjne

Z raportu zrealizowanego dla Forum Darczyńców w Polsce, wynika, że większość fundacji korporacyjnych zajmuje się edukacją i wychowaniem lub ochroną zdrowia i pomocą osobom z niepełnosprawnościami. 

15% korporacji wskazuje jako główny obszar swojej działalności różnego rodzaju wsparcie dla instytucji, organizacji pozarządowych i inicjatyw obywatelskich.

Usługi socjalne (takie jak pomoc najuboższym czy praca z rodzinami w trudnej sytuacji życiowej) i pomoc społeczna, będące kwintesencją tradycyjnie rozumianej działalności charytatywnej, to główny obszar działalności 8% fundacji korporacyjnych. Gdyby jednak połączyć w jedną grupę podmioty zajmujące się ochroną zdrowia, pomocą osobom z niepełnosprawnościami i usługami socjalnymi, to tak rozumiane organizacje pomocowe stanowiłyby dominującą branżę sektora fundacji korporacyjnych, ciągle jednak skupiającą nie więcej niż 1/3 wszystkich organizacji.

Takie obszary, jak ochrona środowiska, rozwój lokalny, rynek pracy, kultura, rozwój wolontariatu czy sport, są wskazywane jako główne pole aktywności przez pojedyncze fundacje. 

Fundacje korporacyjne, podobnie jak wszystkie organizacje pozarządowe, rzadko koncentrują się tylko i wyłącznie na jednej dziedzinie, raczej są aktywne w kilku. Dodatkową działalnością, podejmowaną poza głównym nurtem aktywności, jest w przypadku większości fundacji edukacja (wskazało ją jako główny lub dodatkowy obszar działań łącznie 78% podmiotów). Często jako dodatkowe pola aktywności wymieniane są także ochrona zdrowia, wsparcie osób z niepełnosprawnościami oraz pomoc społeczna, co potwierdza tezę, że działania pomocowe stanowią podstawę aktywności tego sektora.

Zdaniem Agaty Tomaszewskiej, koordynatorki projektu „Podwyższenie jakości realizacji zadań publicznych przez fundacje korporacyjne w Polsce”, fundacja korporacyjna to ogromny potencjał, ale też publicznie złożone zobowiązanie wobec społeczeństwa: Bardzo ważne jest więc, aby fundatorzy mieli przekonanie o wadze problemu, którym chcą, aby fundacja się zajęła oraz świadomość, że wiąże się to również z długofalowym zaangażowaniem finansowym firmy. Pomocne w planowaniu i zarządzaniu fundacją korporacyjną na pewno będą też standardy, nad którymi obecnie fundacje korporacyjne wspólnie pracują w ramach projektu zorganizowanego przez Forum Darczyńców. W toku dyskusji, wymiany opinii i doświadczeń, fundacje mogą się porównywać, uczyć od siebie i doskonalić swoje działania. Wspólne ustalenia pożądanych wzorców i procedur daje szansę, że za kilka lat polskie fundacje korporacyjne będą jeszcze sprawniejszym i bardziej profesjonalnym narzędziem zaangażowania społecznego firm.

Kto może być założycielem fundacji korporacyjnej? Czym fundacja korporacyjna różni się od fundacji rejestrowej? Na jakich zasadach funkcjonuje fundacja korporacyjna? Chcesz dowiedzieć się więcej? Wybierz najbliższy Lokalny Inkubator NGO, skontaktuj się i umów się na doradztwo już dziś!

Źródło: www.csr.warsawpress.com; www.forumdarczyncow.pl (Fundacje Korporacyjne w Polsce Raport z Badań 2017; Wydawca: Forum Darczyńców w Polsce; Redakcja merytoryczna: Magdalena Pękacka, Julia Kluczyńska; Realizacja badania i opracowanie wyników: Marta Gumkowska, Beata Charycka Stowarzyszenie Klon/Jawor)
Foto: www.pexels.com