Zmiana przepisów dotyczących rad seniorów

W życie weszły przepisy nowelizacji ustaw ustrojowych: o samorządzie gminnym, samorządzie powiatowym oraz o samorządzie województwa, które zwiększają rolę rad seniorów w funkcjonowaniu samorządów. Od teraz samorządy będą zobowiązane do utworzenia rady seniorów, jeśli z wnioskiem wystąpi określona liczba osób. To nie jedyna zmiana, którą wprowadziły nowe przepisy.

W Polsce funkcjonuje ok. 350 rad seniorów na 2477 gmin. Zdaniem autorów zmian ustawy, liczba funkcjonujących w Polsce rad jest niska, biorąc pod uwagę jak w ostatnich latach wzrosła świadomość znaczenia i roli seniorów we współczesnym świecie. Mimo tego, że w Polsce jest coraz więcej seniorów to rady seniorów nie stały się zjawiskiem powszechnym. 

Najważniejsze zmiany po wejściu nowelizacji

Nowelizacja wprowadza przepis, zgodnie z którym rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa będą zobowiązane do utworzenia rady seniorów, jeśli z wnioskiem wystąpi określona liczba osób.

W przypadku gmin: do 20 tys. mieszkańców jeśli wystąpi o to co najmniej 50 mieszkańców tej gminy, którzy ukończyli 60 lat; powyżej 20 tys. mieszkańców – co najmniej 100 mieszkańców tej gminy, którzy ukończyli 60 lat.
W powiecie: do 100 tys. mieszkańców na wniosek co najmniej 150 mieszkańców tego powiatu, którzy ukończyli 60 lat; powyżej 100 tys. mieszkańców – co najmniej 250 mieszkańców tego powiatu, którzy ukończyli 60 lat.
W województwie do 2 mln mieszkańców – co najmniej 500 mieszkańców tego województwa, którzy ukończyli 60 lat; powyżej 2 mln mieszkańców – co najmniej 800 mieszkańców tego województwa, którzy ukończyli 60 lat.
Rada gminy będzie miała obowiązek rozpatrzyć wniosek w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia jego złożenia.

Nowelizacja przewiduje ponadto, że rada gminy, tworząc gminną radę seniorów, nadaje jej statut określający w szczególności:

• tryb i kryteria wyboru jej członków, zasady i tryb jej działania,
• długość jej kadencji, z tym że kadencja nie może trwać dłużej niż kadencja rady gminy, na terenie której funkcjonuje ta rada,
•  zasady wygaśnięcia mandatu i odwołania jej członków, 
• zasady zwrotu kosztów poniesionych przez członków rady, w tym ich maksymalną wysokość podlegającą zwrotowi.

Koszty, o których mowa, to wydatki poniesione przez członków gminnej rady seniorów biorących udział w jej posiedzeniach „lub w organizowanym wydarzeniu, na którym reprezentuje on gminną radę seniorów”. Mogą to być np. koszty przejazdu na terenie kraju związane z udziałem w posiedzeniu gminnej rady seniorów lub w zorganizowanym wydarzeniu, na którym członek rady reprezentuje ten organ. Zwrot może być dokonany „na podstawie dokumentów, w szczególności rachunków, faktur lub biletów, potwierdzających poniesione wydatki lub informacji o wysokości poniesionych kosztów przejazdu samochodem”. Wydatki te mogą być przez gminę zwracane na wniosek członka rady.
Nowe przepisy stanowią też, że urząd gminy zapewni „obsługę administracyjno-biurową gminnej rady seniorów” i pokryje jej koszty.

Nowe przepisy wyposażają radę w nowe narzędzia. Może ona kierować zapytania lub wnioski w formie uchwały. Nowelizacja stanowi, że uchwała powinna zawierać krótkie przedstawienie stanu faktycznego będącego jej przedmiotem oraz wynikające z niej pytania. Wójt lub osoba przez niego wyznaczona są obowiązani udzielić odpowiedzi na piśmie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania uchwały.

Czym zajmuje się rada seniorów?

Gminne rady seniorów, powoływane są na podstawie art. 5c ustawy o samorządzie gminnym, jako ciało o charakterze konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym. Rada gminy może utworzyć radę seniorów, z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych środowisk.
Rolą gminnej rady seniorów jest przede wszystkim komunikowanie potrzeb osób starszych poprzez opiniowanie i konsultowanie dotyczących ich decyzji lokalnych władz. Może ona jednak podejmować również wiele innych działań na rzecz poprawy sytuacji seniorów i seniorek w gminie.

Głogowska Rada Seniorów

W Polsce, w wielu samorządach rady seniorów działają z powodzeniem od kilku lat. Przykładem jest Głogowska Rada Seniora, która  powstała w 2015 roku. W jej skład wchodzi obecnie 13 osób – są to przedstawiciele instytucji, organizacji i klubów senioralnych działających w mieście. Głogowska Rada Seniorów to organ o charakterze doradczym, opiniotwórczym i inicjatywnym przy Prezydencie Głogowa w sprawach dotyczących osób starszych. Seniorzy przypatrują się i doradzają prezydentowi miasta. Kadencja rady trwa cztery lata. 
Wnioski zgłaszane przez Radę dotyczą głównie poprawy warunków funkcjonowania w przestrzeni miejskiej, likwidacji barier architektonicznych oraz poprawy infrastruktury miejskiej w celu podniesienia komfortu życia głogowskich seniorów. Głogowska Rada inicjuje różnego rodzaju wydarzenia kulturalne organizując imprezy (jedną z największych i najpopularniejszych jest organizowana od 5 lat Głogowska Biesiada Seniora) oraz biorą czynny udział w życiu społeczno-kulturalnym miasta reprezentując głos seniorów.

Jak powołać radę seniorów? Jakie są zasady tworzenia i funkcjonowania rad seniorów? Jakie są zadania rady? A może potrzebujesz wsparcia przy powołaniu rady seniorów w swoim mieście czy powiecie? Umów się na bezpłatne spotkanie z jednym z naszych doradców. Wybierz najbliższy Lokalny Inkubator NGO, skontaktuj się i umów się na doradztwo już dziś!

Źródło: www.prawo.pl, www.miasto.glogow.org
Foto: www.pexels.com