Dobroczynność Polaków – co nas motywuje, a co blokuje

Czy pandemia miała wpływ na zaangażowanie Polaków w pomoc społeczną? W jaki sposób najchętniej pomagaliśmy i co jest największą przeszkodą w działaniach dobroczynności? Przeanalizowaliśmy raport Dobroczynności, który powstał w czerwcu 2021 i prześledziliśmy wyniki z badania dotyczącego doświadczeń Polek i Polaków związanych z pomaganiem w pierwszych miesiącach pandemii COVID-19.

„Dobroczynność” to raport, który powstał we współpracy ABR SESTA z  UNICEF Polska, Bankiem Żywności SOS w Warszawie, Fundacją WWF Polska oraz SYNO Poland „DOBROCZYNNOŚĆ. 

Raport jest próbą podsumowania tego, co motywuje Polaków do pomagania, a co może być barierą. W raporcie przedstawiono wyniki z badania dotyczące doświadczeń Polek i Polaków związanych z pomaganiem w pierwszych miesiącach pandemii COVID-19.

Badanym zadano następujące pytania: 

1. Jak wyglądało zaangażowanie Polaków w działalność dobroczynną w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy? (badanie zostało przeprowadzone w czerwcu 2021 roku)
2. Jakie czynniki różnicują zaangażowanie? 
3. Co motywuje do zaangażowania w działalność dobroczynną?
4. Jakie są bariery zaangażowania w dobroczynność?

Z raportu wynika, że w czasie 12 miesięcy (od czerwca 2020 do czerwca 2021),  24% badanych nie angażowała się w pomoc innym, natomiast 40% zaangażowało się w więcej niż jedną formę działalności dobroczynnej. 25% badanych przekazało pieniądze na rzecz organizacji lub bezpośrednio na rzecz potrzebujących. 

Optymistyczną informacją jest to, że aż 76% zaangażowało się przynajmniej w jedną z badanych form dobroczynności!

Na pierwszym miejscu było wsparcie finansowe jako główna forma pomocy. Następnie przekazywanie darów rzeczowych. Według badań Polacy częściej pomagali za pośrednictwem organizacji społecznych. Kolejnym ciekawym wnioskiem jest to, że osoby uczestniczące przynajmniej raz w tygodniu w praktykach religijnych angażowały się częściej niż osoby niepraktykujące.

Na co zwracają uwagę dobroczyńcy?

Przede wszystkim na przeznaczenie i wykorzystanie środków, które przekazali. 

Oczywistym jest, że nie chcemy być wykorzystywani czy oszukiwani. Zdaniem Magdaleny Krajewskiej, Prezeski Banku żywności SOS w Warszawie oczekujemy więc informacji zwrotnej potwierdzającej, że środki zostały spożytkowane na cel, na który je przekazaliśmy. Stąd chcemy wiedzieć, że realnie pomogliśmy organizacji – że to miało znaczenie, że dostrzeżono nasz gest. 

Jeśli chodzi o inne formy wsparcia to w badaniu zwrócono również uwagę na świadome wybory konsumenckie jako forma pomocy. Czyli na przykład, kiedy kupujemy produkty z certyfikatami społecznymi, które gwarantują nam, że produkt został wytworzony w sposób etyczny z zachowaniem zasad ochrony środowiska. Zakup produktów, z których część dochodów jest przekazywana na działalność społeczną już od dawna jest popularną formą wspierania organizacji społecznych na świecie, a teraz trend ten jest coraz bardzie widoczny także w naszym kraju.

Sposoby udzielania pomocy

Według badań najpopularniejszą formą wsparcia finansowego jest udział w zbiórce do puszki oraz wysyłka SMS. 

Osoby z młodszych grup wiekowych chętnie brały udział w zbiórkach internetowych–crowdfunding oraz w zbiórkach na portalach społecznościowych. Te formy pomocy różnicuje także posiadanie dzieci (osoby nieposiadające dzieci częściej pomagały w taki sposób). 

Kolejnym wnioskiem jest to, że wykształcenie nie różnicuje istotnie sposobów pomocy wśród badanych.

Ciekawym wnioskiem jest to, że 25% z osób, które wcześniej angażowały się w sposób stały w wolontariat, w okresie pandemii działało w mniejszym wymiarze. Wydawałoby się, że ten okres powinien być czasem wzmożonej aktywności społecznej i udzielania wsparcia osobom czy instytucjom dotkniętym skutkami pandemii COVID-19. 

To, co w takim razie zmieniła pandemia?

Zdaniem Marka Krupińskiego, dyrektora generalnego UNICEF Polska, czas pandemii przeniósł nas mocniej do świata cyfrowego. To na stronach internetowych, czy social media ludzie szukają informacji o danych organizacjach. Taka forma dotarcia z informacją zwiększyła również zaangażowanie ludzi młodszych (poniżej 35 roku życia), którzy głównie tymi kanałami operują na co dzień. Krupiński zaznacza także, że bardzo ważnym elementem nie jest kwestia samej pomocy, ale również informacji, jak tę pomoc udało się zrealizować. Sprawczość i transparentność działań jest i będzie kluczowym czynnikiem wyboru danej organizacji.

Powody angażowania się w dobroczynność według raportu związane są z wrażliwością na potrzeby innych oraz poczuciem solidarności. Kwestia zaufania do wspierania organizacji społecznych jest ważna bardziej dla osób w najstarszej kategorii wiekowej. Natomiast osoby poniżej 34 roku życia zaznaczali, że czują się lepszymi ludźmi dzięki pomaganiu oraz że dobroczynność poprawia ich wizerunek.

Ciekawy jest jeszcze podział ze względu na płeć jeśli mowa o powodach angażowania się w dobroczynność W badaniach kobiety częściej wskazywały czynniki zewnętrzne związane z samooceną, natomiast mężczyźni wskazywali tradycje dobroczynności w rodzinie oraz powody religijne.

Wpływ pandemii na dobroczynność 

Dla wielu wyniki badań mogą być zaskakujące, bowiem wynika z nich, że pandemia nie wpłynęła zasadniczo na zmiany zaangażowania w dobroczynność wśród pomagających. 7 na 10 respondentów deklaruje, że pandemia nie wpłynęła na ich skłonność do pomagania.

Co jest głównym powodem że Polacy przestają się angażować w działalność dobroczynną? Według badań jest to mniejsza ilość wolnego czasu i pogorszenie się sytuacji materialnej. 

W jaki sposób można wesprzeć organizacje pozarządowe? Na co zwrócić uwagę przy wyborze organizacji pozarządowej lub akcji charytatywnej, którą chcesz wesprzeć? W jaki sposób można odliczyć darowiznę w rocznym zeznaniu podatkowym? Czy darczyńca powinien zachować dowód wpłaty pieniędzy na konto organizacji lub dokument, w którym została oszacowana wartość darów rzeczowych wraz z potwierdzeniem ich przekazania? Chcesz wiedzieć więcej? Wybierz najbliższy Lokalny Inkubator NGO, skontaktuj się i umów się na bezpłatne doradztwo już dziś!

Źródło:
Raport „DOBROCZYNNOŚĆ”
https://unicef.pl/co-robimy/aktualnosci/wiadomosci/zapoznaj-sie-z-raportem-dotyczacym-dobroczynnosci