Obywatelski Pakt dla Edukacji
Samodzielność szkoły zamiast centralnego sterowania. Szkoła dobrze i racjonalnie finansowana. Szkoła profesjonalnych i dowartościowanych nauczycielek i nauczycieli. Jakie jeszcze obszary kluczowe dla lepszej szkoły znalazły się w Pakcie dla Edukacji?
Wśród sygnatariuszy i inicjatorów Obywatelskiego Paktu dla Edukacji znalazło się 31 organizacji pozarządowych. Inicjatywę wsparły również organizacje nauczycielskie: Niezależny Związek Zawodowy Oświata Polska, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty i Związek Nauczycielstwa Polskiego. Popierają ją również organizacje samorządowe: Stowarzyszenie „Samorządy dla Polski”, Unia Metropolii Polskich oraz Związek Miast Polskich. Podmiotów popierających wciąż przybywa – zbieranie podpisów potrwa do 31 sierpnia 2022 roku.
Autorzy zachęcają organizacje społeczne i inne instytucje zainteresowane naprawą polskiej szkoły do wsparcia Obywatelskiego Paktu dla Edukacji – https://publicystyka.ngo.pl/obywatelski-pakt-dla-edukacji
Edukacja to kluczowa dla polskiej przyszłości dziedzina życia społecznego wymagająca pilnej naprawy, a w kilku punktach – ratunku. Jak czytamy na stronie koalicji SOS dla Edukacji:
Polska szkoła znalazła się w głębokim kryzysie. Po zamieszaniu wywołanym tzw. reformą edukacji i przegranym strajku nauczycielskim w 2019 roku dramatyczną sytuację pogłębiły jeszcze pandemia i pauperyzacja zawodu nauczycielskiego. Podwyżki, jeśli były, to poniżej wzrostu kosztów życia i wzrostu średnich wynagrodzeń. Do tego dochodzi dziś kolejne wyzwanie: edukacja tysięcy dzieci uchodźczych z Ukrainy.
Projekt Obywatelskiego Paktu dla Edukacji powstał z inicjatywy organizacji społecznych, które od lat działają w tym obszarze. Współpracują ze szkołami i przedszkolami, tworzą zasoby edukacyjne, piszą podręczniki i poradniki, szkolą nauczycielki i nauczycieli, wzmacniają kompetencje dyrektorów i dyrektorek, spotykają się z tysiącami uczniów i uczennic oraz prowadzą dla nich projekty edukacyjne.
Sieć Organizacji Społecznych dla Edukacji, która przedstawia propozycję Obywatelskiego Paktu dla Edukacji, powstała jesienią 2020 roku. Pakt to rekomendacje dla władz centralnych, samorządów lokalnych i środowisk szkolnych. Dotyczą problemów, które stoją dziś przed polską szkołą i wczesną edukacją.
Pakt jest projektem minimum, który może stanowić wspólny mianownik dla środowisk zainteresowanych poprawą edukacji. Chcemy, by nasze propozycje stały się przedmiotem otwartej publicznej debaty z udziałem tych, którzy wezmą odpowiedzialność za ich wprowadzenie: ugrupowań politycznych, które będą stanowić prawo w przyszłym parlamencie, samorządów, na których barki spadnie ciężar reform, a także środowisk szkolnych, bez których nic się nie uda zmienić.
Pełną wersję Obywatelskiego Paktu dla Edukacji można przeczytać TUTAJ.
Zaś pozbawioną komentarza i skrótową, hasłową wersję Obywatelskiego Paktu dla Edukacji przytaczamy poniżej.
Obywatelski Pakt dla Edukacji – 10 obszarów kluczowych dla lepszej szkoły
1. Samodzielność szkoły zamiast centralnego sterowania
Mniej biurokracji, więcej decyzji w rękach dyrekcji i nauczycielek. Budowanie takich zespołów nauczycielskich, które wypracowują modele działania szkoły z uwzględnieniem potrzeb swoich uczniów i społeczności lokalnej. Przebudowa systemu nadzoru pedagogicznego – więcej doradztwa i wsparcia, mniej arbitralnej kontroli.
2. Szkoła dobrze i racjonalnie finansowana
Wzrost i urealnienie nakładów budżetowych na edukację szkolną i przedszkolną. Zmniejszenie „luki oświatowej”: finansowanie z budżetu centralnego, które pokrywa koszty wynagrodzeń. Wprowadzenie radykalnej podwyżki nauczycielskich płac oraz mechanizmu gwarantującego ich regularny wzrost.
3. Szkoła profesjonalnych i dowartościowanych nauczycielek i nauczycieli
Dowartościowanie i docenienie kadry nauczycielskiej. Systemowe wspieranie rozwoju profesjonalnego. Stałe doskonalenie w ramach zespołów i sieci nauczycielskich. Włączenie do programów kształcenia autentycznych praktyk w szkołach. Mentoring dla młodych nauczycielek i nauczycieli, superwizja dla doświadczonych.
4. Szkoła na miarę XXI, a nie XIX wieku
Ograniczenie tradycyjnych metod nauczania na rzecz sposobów pracy, które autentycznie angażują młodych ludzi. Takich, które budzą pasje, zachęcają do stawiania pytań, badania i robienia rzeczy ważnych dla siebie i pożytecznych dla świata. Mądre korzystanie z nowych mediów i technologii, także w pracy zespołowej.
5. Szkoła kompetencji kluczowych, a nie szczegółowych wiadomości
Pilne „odchudzenie” podstaw programowych, a docelowo zmiana paradygmatu. Zamiast nacisku na szczegółowe wiadomości – kształcenie kompetencji kluczowych, w tym pracy zespołowej, rozwiązywania problemów, krytycznego i twórczego myślenia.
6. Szkoła równych szans i równego traktowania
Wsparcie dla dzieci z trudnościami i ze specjalnymi potrzebami. Przeciwdziałanie selekcji oraz segregacji uczennic i uczniów. Edukacja bez rankingów – każda szkoła ma coś do zaoferowania. Dofinansowanie placówek na terenach wiejskich. Szacunek dla różnorodności oraz profilaktyka dyskryminacji i przemocy motywowanej uprzedzeniami.
7. Szkoła wsparcia i współpracy, a nie rywalizacji
Szkoła jako przyjazne miejsce z dobrym klimatem do nauki. Dbanie o relacje i więzi w triadzie: nauczyciele– uczniowie–rodzice. Wsparcie edukacyjne i psychospołeczne dzieci we współpracy z rodzicami. Ograniczenie rywalizacji i nacisku na indywidualne sukcesy (i porażki). Praca zespołowa na co dzień.
8. Szkoła demokracji i zaangażowania
Rozwijanie kultury demokratycznej i samorządności uczniowskiej. Edukacja obywatelska na co dzień, z naciskiem na zaangażowanie w życie szkoły i lokalnej wspólnoty. Współpraca z organizacjami społecznymi – korzystanie z ich wsparcia i zasobów.
9. Szkoła społeczności lokalnej, a nie ministerstwa oświaty
Szkoła samorządowa otwarta na lokalną wspólnotę i wzmacniająca ją. Jednostki samorządowe jako zaangażowany organizator oświaty. Udział mieszkańców w konsultowaniu i tworzeniu wizji rozwoju edukacji. Korzystanie z zasobów społeczności w codziennej pracy szkoły.
10. Szkoła pluralizmu
Dialog światopoglądowy, a nie monolog. Debaty i rozmowy o wartościach i wizjach świata – z przestrzenią na różnice zdań i kontrowersje. Szkoła z edukacją polityczną, ale bez indoktrynacji i partyjnych ideologii. Niezależność programowa i dydaktyczna, także od władz lokalnych.
Czym jest polityka oświatowa i jaki mamy na nią wpływ? W jakim zakresie realizowana jest współpraca organizacji pozarządowych i polskich szkół? Twoja organizacja współpracuje z lokalną szkołą? Jakie korzyści niesie ze sobą sieciowanie organizacji? Zapraszamy na konsultację. Umów się na bezpłatne spotkanie z doradcą.
Wybierz najbliższy Lokalny Inkubator NGO, skontaktuj się i umów się na doradztwo już dziś!
Źródło: www.sosdlaedukacji.pl, www.ngo.pl
