Sorry, NIE taki mamy klimat!
Klimat to wspólna sprawa. Nas wszystkich. W działania i kampanie uświadamiające zagrożenia powodowane degradacją środowiska naturalnego, angażuje się coraz więcej osób. Angażują się również organizacje pozarządowe, choć zaledwie 3,0 % badanych organizacji pozarządowych w Polsce wskazuje ochronę środowiska naturalnego jako główną dziedzinę działalności statutowej.
Takiej informacji dostarcza nam badanie Głównego Urzędu Statystycznego (21.12.2021) pn. „Działalność stowarzyszeń i podobnych organizacji społecznych, fundacji, społecznych podmiotów wyznaniowych, kół gospodyń wiejskich oraz samorządu gospodarczego i zawodowego w 2020 r. – wyniki wstępne”. Nie jest to duża ilość, jednak znaczenie i powaga spraw, o które walczą, dają się na szczęście usłyszeć.
Apel klimatyczny – #sorrynietakimamyklimat
WWF (tłum. Światowy Fundusz na rzecz Przyrody; World Wide Fund for Nature, dawniej World Wildlife Fund) to międzynarodowa organizacja pozarządowa o charakterze ekologicznym. Powstała w 1961 roku w Szwajcarii, a jej misją jest powstrzymanie degradacji środowiska naturalnego Ziemi i stworzenie przyszłości, w której ludzie będą żyli w harmonii z przyrodą. Fundacja WWF Polska prowadzi obecnie kampanię pn. „Sorry, nie taki mamy klimat! Apel klimatyczny”, w której naukowcy zachęcają do podpisania się pod apelem. Naukowcy apelują do polityków o podjęcie zobowiązań i działań opartych na wynikach badań naukowych, prowadzących do czystej energii, ochrony klimatu i różnorodności biologicznej. Do samorządów o dbałość o klimat, pracę nad efektywnością energetyczną i przygotowanie się do zdarzeń, których w przyszłości nie unikniemy, takich jak fale upałów, susze, powodzie czy gwałtowne zjawiska atmosferyczne. Do przedsiębiorców o obliczenie swojego śladu węglowego, obniżenia go, a docelowo – neutralności klimatycznej. I w końcu do obywateli o nie tylko oszczędzanie zasobów, jak woda, prąd czy ciepło, lecz również o dokonywanie mądrych wyborów, zarówno przy sklepowych półkach, jak i przy urnach wyborczych.
Na stronie internetowej polskiego oddziału WWF można znaleźć wiele informacji na temat stanu klimatu, zagrożeń i przyczyn degradacji środowiska czy podejmowanych działań. Poniżej przytaczamy kilka istotnych zagadnień.
Dlaczego zmiana klimatu to poważne zagrożenie?
Bezpośrednią przyczyną drastycznego wzrostu temperatury jest wieloletnie spalanie przez człowieka paliw kopalnych (węgla, ropy, gazu) wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej, transportu, czy w przemyśle. Związane z tym uwalnianie do atmosfery dodatkowych ilości gazów cieplarnianych, powoduje podwyższanie się średniej globalnej temperatury.
Skutki zmiany klimatu są już odczuwalne na całym świecie. Według Specjalnego Raportu IPCC (Międzyrządowy Panel ds. Zmiany Klimatu) ,,Global Warming of 1,5°C” przy wzroście średniej globalnej temperatury o 2°C będą one dużo poważniejsze niż prognozowano dotychczas. Czekają nas częstsze burze, powodzie, fale upałów, susze, wichury, pożary, gwałtowne uderzenia mrozu czy podnoszenie się poziomu mórz i oceanów. Spowoduje to straty ekonomiczne, migracje klimatyczne, łatwiejsze rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych i wzmożenie napięć politycznych.
Do tej pory sądzono, że wyhamowanie globalnego ocieplenia na poziomie 2°C jest bezpieczną dla ludzkości granicą, przy której udałoby się uniknąć najgorszych zagrożeń. Od roku 2018, a więc od publikacji specjalnego raportu IPCC dotyczącego ograniczenia ocieplenia o 1,5°C, wiemy, że tak nie jest.
Kolejny raport IPCC – Część I z sierpnia 2021 roku – wskazuje, że na skutek szybszego niż zakładano wzrostu emisji dwutlenku węgla i zmian stężenia dwutlenku siarki oraz naturalnych cykli klimatycznych, dojdzie do przekroczenia progu ocieplenia o 1,5°C. Aby ustabilizować temperaturę na tym poziomie, musimy osiągnąć światową neutralność klimatyczną najpóźniej w 2050 roku. „Jeśli dalej będziemy zwlekać z podjęciem wspólnych, globalnych, wyprzedzających działań adaptacyjnych i łagodzących, przegapimy ten krótki moment, w którym wciąż mamy szansę zapewnić całej ludzkości zrównoważoną przyszłość, w której da się żyć” – stwierdzają naukowcy w najnowszym raporcie IPCC.
Nawet jeśli uda nam się zahamować wzrost temperatury do 1,5°C, to i tak podniesie się ryzyko związane z długotrwałymi, nieodwracalnymi zmianami takimi jak utrata niektórych ekosystemów czy nasilenie się występowania zjawisk ekstremalnych. Jednak zmiany te nie będą tak dramatyczne, jak w przypadku przekroczenia tej temperatury. Każdy ułamek stopnia ma fundamentalne znaczenie.
Na terenie Europy, w zależności od miejsca zamieszkania, ludzie odczują szereg różnych następstw zmiany klimatu. W Polsce możemy spodziewać się między innymi fal upałów i niedoborów wody, które spowodują straty w rolnictwie i wzrost cen żywności. Wzrośnie ryzyko wichur i powodzi.
TAK dla edukacji klimatycznej
Młodzieżowy Strajk Klimatyczny to nieformalna inicjatywa uczniów i uczennic, którzy nie zgadzają się na bierność wobec zmian klimatycznych. Jest to ruch społeczny będący częścią globalnej inicjatywy Fridays for Future. Młodzieżowy Strajk Klimatyczny działa w siedmiu miastach Dolnego Śląska. Natomiast Fundacja Przyjaciół Młodzieżowego Strajku Klimatycznego działa na rzecz Młodzieżowego Strajku Klimatycznego i tworzą ją byłe oraz aktualne aktywistki i aktywiści MSK.
22 Kwietnia, w Światowy Dzień Ziemi, wystartowała kampania społeczna „TAK dla edukacji klimatycznej”, której celem jest pokazanie potrzeby wprowadzenia edukacji klimatycznej do polskich szkół. Kampania jest współtworzona przez MSK wraz z WWF Polska, UN Global Compact Network Poland, Polski Klub Ekologiczny, IKEA Retail Polska oraz Onet.pl. W ramach kampanii powstała strona internetowa, na której 20 kwietnia pojawiła się petycja o uzupełnienie podstawy programowej w szkołach o edukację na temat zmiany i ochrony klimatu. Na stronie znaleźć można również szersze wyjaśnienie celu kampanii i tego, co może za sobą nieść.
Klimat tworzą ludzie
Ministerstwo Klimatu i Środowiska również rozpoczęło kampanię informacyjno-edukacyjną pod nazwą „Nasz Klimat”, której głównym celem jest podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa na temat indywidualnych działań, jakie można podejmować na rzecz ochrony klimatu. Kampania „Nasz Klimat” ma kreować pozytywne wzorce w zakresie inicjatyw społecznych oraz codziennych nawyków, które przyczyniają się do zahamowania negatywnych skutków zmian klimatycznych (m.in. oszczędzanie zasobów naturalnych, zrównoważona konsumpcja, korzystanie z przedmiotów powstałych z recyklingu lub biodegradowalnych). Hasło przewodnie to „Klimat tworzą ludzie” – coś w tym jest…
Jaki wpływ mają organizacje pozarządowe na decyzje podejmowane lokalnie? Czy samorząd w Twojej gminie podejmuje działania na rzecz ochrony środowiska? Jak Ty możesz oddziaływać na społeczność by wspólnie hamować negatywne skutki zmian klimatycznych? Zastanawiasz się co możesz zrobić? Zapraszamy do dyskusji. Nasi doradcy podpowiedzą o możliwościach, nie tylko formalnych.
Wybierz najbliższy Lokalny Inkubator NGO, skontaktuj się i umów się na doradztwo już dziś!
Źródło: www.wwf.pl, www.msk.earth, www.gov.pl, www.stat.gov.pl
