Co oznacza status Organizacji Pożytku Publicznego?

Każda organizacja pożytku publicznego musi prowadzić działalność pożytku publicznego, choć nie każda organizacja, która prowadzi działalność pożytku publicznego, musi mieć status organizacji pożytku publicznego. Które organizacje mogą uzyskać status OPP i jakie warunki muszą spełnić? 

Status organizacji pożytku publicznego mogą otrzymać różne podmioty. Przede wszystkim mogą to być organizacje pozarządowe, a także osoby prawne, organizacje kościelne, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego, jak również spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe, które są spółkami (jednak nie działają, aby otrzymać zyski, a całość ich dochodu jest przeznaczona na cele statutowe). 

Kryteria uzyskania statusu OPP

Organizacja ubiegająca się o status OPP musi spełniać liczne kryteria, dotyczące m.in. jawności działania, kontroli w organizacji. Organizacja powinna łącznie spełniać następujące wymagania:

1. prowadzić działalność w sferze zadań publicznych wykazanych w art. 4 Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
2. prowadzić działalność pożytku publicznego nieprzerwanie przez co najmniej 2 lata;
3. prowadzić działalność pożytku publicznego na rzecz ogółu społeczności, lub określonej grupy podmiotów, pod warunkiem że grupa ta jest wyodrębniona ze względu na szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną w stosunku do społeczeństwa;
4. prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie jako dodatkową w stosunku do działalności pożytku publicznego;
5. nadwyżkę przychodów nad kosztami przeznaczać na działalność, o której mowa w pkt 1;
6. mieć statutowy kolegialny organ kontroli lub nadzoru, odrębny od organu zarządzającego i niepodlegający mu w zakresie wykonywania kontroli wewnętrznej lub nadzoru, przy czym członkowie organu kontroli lub nadzoru:

• nie mogą być członkami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu, w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa lub podległości służbowej,
• nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe,
• mogą otrzymywać z tytułu pełnienia funkcji w takim organie zwrot uzasadnionych kosztów lub wynagrodzenie w wysokości nie wyższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni;

7. mieć zarząd (organ zarządzający), którego członkowie nie byli karani;
8. umieścić w statucie zapisy chroniące majątek organizacji (m.in. zakaz udzielania pożyczek członkom, członkom władz, pracownikom i ich bliskim) oraz zapisy dotyczące zakupów towarów i usług od osób związanych z organizacją;
9. Podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.

Organizacja pozarządowa, która chciałaby uzyskać status organizacji pożytku publicznego, musi wystąpić z wnioskiem o jego nadanie. Sąd weryfikuje czy organizacja spełnia wymogi ustawy i realizuje zadania ze sfery pożytku publicznego. Następnie wydaje decyzję. Organizacja uzyskuje status organizacji pożytku publicznego z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego.

Organizacje, które mają status pożytku publicznego są zobowiązane do sporządzenia rocznych finansowych i merytorycznych sprawozdań oraz w terminie do dnia 15 lipca roku następującego po roku, za który składane jest sprawozdanie finansowe i merytoryczne, umieścić sprawozdania na stronie Narodowego Instytutu w Biuletynie Informacji Publicznej, a także na swojej stronie internetowej. Dodatkowo muszą poddać sprawozdanie finansowe badaniu przez biegłego rewidenta, jeśli spełniają łącznie trzy  kryteria: 

• realizują zadania publiczne zlecone w formie wsparcia lub powierzenia; 
• otrzymały w roku obrotowym łączną kwotę dotacji na realizację zadań w wysokości co najmniej 50 tys. zł; 
• osiągnęły w roku obrotowym przychody w wysokości co najmniej 3 mln zł.

Przywileje Organizacji Pożytku Publicznego

Z chwilą uzyskania statusu OPP, organizacji przysługują określone przywileje:

1. prawo do otrzymywania 1 procenta podatku dochodowego od osób fizycznych,
2. korzystanie z prac poborowych skierowanych do odbycia służby zastępczej,
3. użytkowanie nieruchomości na preferencyjnych warunkach,
4. możliwość nieodpłatnego informowania o prowadzonej działalności przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji,
5. zwolnienie od:

• podatku dochodowego od osób prawnych, 
• podatku od nieruchomości w części działalności nieodpłatnej, 
• z opłat skarbowych i sądowych w odniesieniu do prowadzonej działalności pożytku publicznego
• opłat od czynności cywilnoprawnych

Wykaz OPP – 1%

Na wykazie organizacji pożytku publicznego (OPP) uprawnionych do otrzymania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych za dany rok podatkowy, znajdują się tylko OPP, które spełniają ustawowe warunki i w terminie spełniły obowiązek sprawozdawczy oraz w stosunku do których nie została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego informacja o otwarciu likwidacji lub ogłoszenia upadłości.

Wykaz jest elektroniczny, prowadzi go Ministerstwo Sprawiedliwości, które na bieżąco usuwa z niego organizacje, które zostały postawione w stan likwidacji albo upadłości, utraciły status organizacji pożytku publicznego albo zostały wykreślone z Krajowego Rejestru Sądowego. Natomiast do wykazu Ministerstwo dopisuje organizację, która uzyskała status OPP lub organizację, która wykaże, że niezamieszczenie w terminie zatwierdzonego sprawozdania finansowego i sprawozdania merytorycznego nastąpiło bez jej winy albo z przyczyn od niej niezależnych.

Wykaz jest publikowany nie później niż go 15 grudnia roku, za który podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mogą przekazywać 1 procent podatku. Zawiera następujące dane o organizacjach pożytku publicznego: nazwa i siedziba OPP, numer KRS oraz numer NIP, jeśli został wpisany do KRS. Wyszukiwarka organizacji OPP umożliwiająca znalezienie konkretnej organizacji albo grupy organizacji wg określonych kryteriów – Wykaz OPP – 1%.

Każda organizacja powinna starannie rozważyć wszystkie „za” i „przeciw” ubiegania się o status organizacji pożytku publicznego. Dlatego dobrze jest zorientować się jakie są dodatkowe uprawnienia oraz obowiązki organizacji pożytku publicznego.

Szczegółowe omówienie korzyści i ewentualnych kosztów związanych ze statusem organizacji pożytku publicznego wykracza poza ramy tego opracowania. W tym miejscu wymieniamy jedynie najważniejsze uprawnienia i obowiązki organizacji pożytku publicznego.

Czym jest działalność pożytku publicznego? Jakich obowiązków należy dopełnić mając status OPP? Twoja organizacja chce uzyskać status OPP? Jakie dokumenty należy złożyć? 

Potrzebujesz konsultacji? Umów się na BEZPŁATNE spotkanie z doradcą. Wybierz najbliższy Lokalny Inkubator NGO, skontaktuj się i umów się na doradztwo już dziś! 

Źródło: www.lexlege.pl, www.niw.gov.pl