Polskie organizacje pozarządowe apelują
Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych to niezależne i apolityczne zrzeszenie 136 podmiotów z całej Polski, działające od 2003 roku w imieniu i poprzez członków na rzecz silnego trzeciego sektora. W zrzeszonych w OFOP-ie organizacjach działa ponad 1 mln osób. Federację tworzą zarówno małe, działające lokalnie stowarzyszenia i fundacje, jak i federacje regionalne oraz organizacje ogólnopolskie.
W marcu bieżącego roku OFOP wystosowała trzy bardzo ważne apele.
Apel do darczyńców – #JakPomocPomagajacym
Przy poparciu ponad 70 organizacji oraz w związku ze zbrojną inwazją na Ukrainę i masowym wsparciem udzielanym przez polskie społeczeństwo, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych wraz z Fundacją Akademia Organizacji Obywatelskich i Forum Darczyńców w Polsce wystosowały apel do darczyńców. Zachęcają do finansowego (najlepiej regularnego) wsparcia organizacji pomagającym osobom pokrzywdzonym w wyniku toczącej się wojny.
Pomoc Polaków jest wielka i często bezwarunkowa, jednak przewiduje się, że z czasem mogą pojawić się trudności. Jak czytamy w niniejszym apelu, który opublikowany został już 11 marca 2022 roku – (…) doświadczone w długofalowym pomaganiu organizacje pozarządowe pracują już nad tym, jak zorganizować wsparcie przez kolejne miesiące, w których przybędzie nie tylko uchodźców, ale także potrzeb i problemów. Z tak gigantycznym wyzwaniem i na taką skalę nie mieliśmy do czynienia po 1989 roku. Stąd niezbędne jest nowe podejście również do filantropii.
Organizujemy pracę wolontariuszy w punktach recepcyjnych przy granicy i w Lublinie, pomagamy w transporcie uchodźców i ich zakwaterowaniu, uruchamiamy świetlicę dla dzieci uchodźców – mówi Justyna Orłowska z Centrum Wolontariatu w Lublinie – Od ukraińskich organizacji wiemy, że są im tam pilnie potrzebne powerbanki, agregaty prądotwórcze, karimaty i baterie, tymczasem toniemy w ryżu, kaszy i innych produktach, których nie mamy gdzie składować. Nastawiamy się na pomoc długofalową, także wtedy, gdy zryw narodowy osłabnie, dlatego zdecydowaliśmy apelować o wpłaty.
W treści komunikatu zamieszczony jest również zestaw wskazówek:
Pełną treść apelu znajdziesz tutaj: Jak pomóc pomagajacym? Apel organizacji społecznych
Apel do Komisji Europejskiej w związku z kryzysem humanitarnym spowodowanym wojną w Ukrainie
Kolejny apel OFOP został wystosowany do Komisji Europejskiej (dn. 14 marca 2022) o systemowe włączenie organizacji w system zarządzania kryzysowego na wszystkich szczeblach, a także o zapewnienie puli środków przeznaczonej dla organizacji społecznych, które mają niezbędne kompetencje, aby zająć partnerskie wobec instytucji publicznych miejsce w systemie zarządzania kryzysowego.
Organizacje zwracają uwagę na olbrzymie obciążenie z jakim mierzą się obecnie, w związku z koniecznością zabezpieczenia personelu i środków finansowych niezbędnych do działania, jednocześnie nadal zmagając się z następstwami pandemii. Istnieje ryzyko, że olbrzymie zaangażowanie polskich organizacji pozarządowych pozbawionych właściwego wsparcia może długofalowo doprowadzić do ich zapaści.
W treści apelu czytamy:
Podczas serii wysłuchań publicznych związanych z przyjęciem Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności w 2021 r. przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego domagali się trwałego włączenia organizacji pozarządowych w system zarządzania kryzysowego administracji publicznej na każdym szczeblu. Jako przedstawiciele polskich organizacji pozarządowych mamy również przygotowany tzw. komponent społeczny do Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Niestety to propozycja nie została uwzględniona w Planie przyjętym przez Rząd RP i przesłanym do Komisji Europejskiej, a jak pokazuje obecna sytuacja, zastosowanie proponowanych rozwiązań mogłoby wzmocnić organizacje pozarządowe w ich wysiłkach na rzecz powstrzymania kryzysu humanitarnego. (…)
Dlatego wzywamy Komisję Europejską do zachowania należytej staranności we wszelkich programach i instrumentach zarządzania bezpośredniego lub dzielonego otwierających unijne wsparcie dla wszystkich, zwłaszcza dla oddolnych organizacji pozarządowych, które wspierają ukraińskich uchodźców teraz, i wkrótce będą wspierać ich integrację ze społeczeństwem europejskim. To powinno być wyraźnie podkreślane we wszelkich dyskusjach i porozumieniach między Komisją Europejską a władzami polskimi. Organizacje pozarządowe są istotnym elementem polskiego społeczeństwa obywatelskiego. (…)
Szczególnie ważne jest potwierdzenie, że zasada 100% dofinansowania z pakietu CARE może być również zastosowana do organizacji pozarządowych, aby poniesione dotychczas koszty projektów przez organizacje pozarządowe mogły być zwracane z mocą wsteczną, jak wskazano w komunikacie Komisji z dnia 8 marca 2022 roku dotyczącego pakietu CARE. (…)
Pełna treść apelu (w języku angielskim): Request to the European Commission in the name of Polish NGOs in relation to refugees crisis caused by war in UA
Aby pomóc osobom uciekającym przed wojną w Ukrainie, w kwietniu 2022 roku Unia Europejska zatwierdziła trzy rozporządzenia uruchamiające środki o wartości ponad 20 mld EUR, dzięki czemu państwa członkowskie goszczące uchodźców zapewnione mają mieć środki finansowe na potrzeby w zakresie zakwaterowania, edukacji i opieki zdrowotnej.
4 Kwietnia 2022 roku Rada przyjęła rozporządzenie w sprawie działania polityki spójności na rzecz uchodźców w Europie (CARE). Dzięki temu można szybko przekwalifikować i udostępnić środki z polityki spójności (ok. 16,5 mld EUR).
Rada przyjęła także nowe przepisy, by udostępnić do 420 mln EUR z niewykorzystanych środków z funduszu spraw wewnętrznych na lata 2014–2020 oraz umożliwić państwom członkowskim i innym publicznym lub prywatnym darczyńcom wnoszenie dodatkowych wkładów do Funduszu Azylu, Migracji i Integracji na lata 2021–2027.
6 Kwietnia 2022 roku Rada zatwierdziła proponowane rozporządzenie pozwalające natychmiastowo wypłacić dodatkowe 3,5 mld EUR w ramach wsparcia na rzecz odbudowy służącej spójności oraz terytorium Europy (REACT-EU), który jest jednym z największych popandemicznych programów inwestycji publicznych.
Apel do premiera i rządu RP o objęcie 0% stawką VAT nieodpłatnych dostaw towarów i usług na rzecz organizacji pozarządowych, działających na rzecz uchodźców
4 Marca 2022 opublikowane zostało Rozporządzenie Ministra Finansów, które wprowadza stawkę 0 % VAT dla wszelkich nieodpłatnych dostaw towarów i świadczenia usług oferowanych na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych w Ukrainie. Ma ono charakter czasowy – stawka VAT w wysokości 0% dla wskazanych transakcji będzie mogła być stosowana od 24 lutego do 30 czerwca 2022 roku. Przepis ten obejmuje świadczenia realizowane na rzecz Agencji Rezerw Strategicznych, podmiotów leczniczych oraz jednostek samorządu terytorialnego. Stawka 0% VAT będzie miała zastosowanie pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem a jednym z wymienionych w rozporządzeniu podmiotów, z której będzie wynikało, że darowane towary lub usługi będą związane z pomocą poszkodowanym w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę. Niestety, organizacje pozarządowe zostały w tym rozporządzeniu pominięte! Stąd apel organizacji pozarządowych do rządu aby objąć je niniejszym przepisem.
Pełna treść apelu, który został opublikowany na stronie internetowej OFOP w dniu 21 marca 2022:
Zwracamy się do rządu z apelem dotyczącym problemu, jakim jest nieobjęcie 0% stawką VAT nieodpłatnych dostaw towarów i usług na rzecz organizacji pozarządowych, działających na rzecz uchodźców.
W tym trudnym czasie wiele z organizacji pozarządowych zaangażowało się w pomoc uchodźcom. Ich rola jest niebagatelna, a co za tym idzie preferencyjne nieodpłatne wsparcie ich działań również, co m.in. dostrzeżono w projekcie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Niestety w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (DZIENNIK USTAW 2022 R. POZ. 531) organizacje pozarządowe zostały, w katalogu odbiorców nieodpłatnych dostaw objętych 0% stawką VAT, pominięte.
Zwracamy się więc z apelem, aby w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych
1) dodać w §10bd ust. 2 po pkt 3, pkt 4 w brzmieniu:
“organizacji pozarządowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”
2) dodać w §10bd po ust. 5, ust. 6 w brzmieniu:
“W przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz podmiotów, o których mowa w ust. 2 pkt 4, obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się pod warunkiem udokumentowania dokumentem, z którego wynika wartość darowizny, dane darczyńcy, przeznaczenie na cele, o których mowa w ust. 1 i oświadczenie podmiotu o przyjęciu dostawy. Dokument sporządzony musi być w formie pisemnej, elektronicznej lub w postaci elektronicznej, opatrzonej podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Wymogu z ust. 3 nie stosuje się.”
OFOP prowadzi działania rzecznicze – co to znaczy? Czym jest federacja? Jak można wpływać na prawo i polityki publiczne? Czy NGOsy są płatnikami VAT? Jeśli chcesz przedyskutować lub skonsultować temat z zakresu funkcjonowania organizacji pozarządowej – zapraszamy. Bezpłatnych konsultacji udzielają nasi doradcy! Wybierz najbliższy Lokalny Inkubator NGO, skontaktuj się i umów się na spotkanie już dziś!
Źródło: ofop.eu, www.consilium.europa.eu, www.gov.pl
